Dzięki znaczącym inwestycjom w przemysł motoryzacyjny, w ostatnich latach Polska stała się jednym z największych producentów pojazdów, części i podzespołów w Europie Środkowo-Wschodniej. W 2017 roku zagraniczna sprzedaż polskiej branży motoryzacyjnej wzrosła do 25,2 mld. Rok 2018 rozpoczął się wzrostem eksportu, co pozwala prognozować utrzymanie tendencji wzrostowej w ciągu całego roku.
W 2016 r. polscy producenci części samochodowych, w gronie głównych konkurentów z Europy Środkowo-Wschodniej, uzyskali najwyższą dynamikę sprzedaży eksportowej. Była to sytuacja odwrotna niż w 2015 r., kiedy mimo dwucyfrowego wzrostu, był on wolniejszy niż w Czechach, Słowacji i Węgrzech. W ostatnich latach Polska wyraźnie wyróżniała się w przyciąganiu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (fabryki komponentów) do sektora produkującego części samochodowe. Pod względem sprzedaży i usług motoryzacyjnych Polska jest dziś największym rynkiem w całym regionie.
Branża części samochodowych stanowi kluczową gałąź polskiego przemysłu biorąc pod uwagę wartości produkcji, wielkość zatrudnienia, strukturę nakładów inwestycyjnych, jak również udział w eksporcie.
W Polsce buduje się zdecydowaną większość części i komponentów samochodowych. Wiele firm prowadzi tu działalność w obszarze obróbki mechanicznej (np. wytłaczanie, toczenie, frezowanie, spawanie, zgrzewanie, lutowanie itp.). Kolejne pozycje zajmują producenci nadwozia i elementów je budujących, obróbka powierzchniowa i wgłębna oraz silnik i podzespoły.
Wśród 30 sklasyfikowanych w rankingu polskich producentów z branży motoryzacyjnej “TOP 30”, przygotowanym przez SANTANDER BANK, ponad połowa to firmy wytwarzające części i podzespoły. Wysokie miejsca w zestawieniu zajmują w szczególności te firmy, które dokonały udanej ekspansji na rynki międzynarodowe. Szeroka oferta, atrakcyjne ceny przy dobrej jakości i terminowości wykonania jak również elastyczność, rzetelność, wysokospecjalistyczna wiedza oraz wieloletnie doświadczenie to główne czynniki przemawiające dla zagranicznych kontrahentów do współpracy z rodzimymi firmami. Dzięki nim Polska zajmuje jedną z najwyższych pozycji w obrocie częściami samochodowymi na świecie, odnotowując w 2016 roku nadwyżkę w handlu w wysokości 7 mld euro. W tym samym okresie komponenty wytworzone w krajowych fabrykach osiągnęły wartość ponad 77 mld zł, znacząco przekraczając wartość produkcji samochodów. Stanowiło to 16,7% wartości polskiego eksportu towarowego.
Eksport podzespołów, części i akcesoriów motoryzacyjnych (w tym silników) wyniósł 19,5 mld zł, co oznacza wzrost o 7,3% r/r. Eksport pojazdów, przyczep i naczep wzrósł o 10,9%, osiągając wartość 10,9 mld zł. Do najszybciej rosnących podkategorii należały m.in.: układy napędowe i ich części (48,3%), jednoślady (37,0%), poduszki powietrzne i ich części (27,1%), systemy hamulcowe i ich części (19,7%), przyczepy i naczepy (19,2%), układy zawieszenia i ich części (16,2%) oraz samochody osobowe (15,8%).
Wśród kluczowych odbiorców eksportu motoryzacyjnego z Polski na uwagę zasługuje wzrost sprzedaży do Rosji (32,5%), Holandii (25,4%), Hiszpanii (25,2%), Węgier (14,9%) oraz Szwecji (14,7%). Eksport do Niemiec, zdecydowanie największego odbiorcy produktów przemysłu motoryzacyjnego w Polsce, wzrósł o 5,2%.
Hossa w segmencie produkcji samochodów przełożyła się na utrzymanie wysokiej koniunktury w polskim przemyśle motoryzacyjnym. Wg danych GUS w 2016 r. średni wskaźnik w sektorze produkcji pojazdów i części samochodowych wyniósł 13,8 pkt i był nieznacznie wyższy od poziomu zanotowanego w 2015 r. (12,5 pkt). W 2017 r. tendencja ta była kontynuowana. Koniunktura w przemyśle motoryzacyjnym jest znacznie lepsza niż średnio w całym przemyśle, gdzie w 2016 r. wskaźnik koniunktury był równy 2,7. Wykorzystanie mocy produkcyjnych w sektorze motoryzacyjnym w styczniu 2017 r. wynosiło 86% i było porównywalne ze stanem rok wcześniej (85,2%).
Produkcja pojazdów samochodowych, części, akcesoriów oraz przyczep i naczep stanowi jeden z najbardziej innowacyjnych sektorów przemysłowych. Łączne nakłady na działalność innowacyjną w 2015 roku wyniosły 3,4 mld zł, co stanowiło ponad 16% nakładów całego przemysłu przetwórczego. Najważniejszą aktywnością producentów pojazdów i części w obszarze innowacyjności jest działalność badawcza i rozwojowa, która stanowiła 44% (1,5 mld zł) wszystkich nakładów na działalność innowacyjną w sektorze. Drugą największą kategorią w 2015 roku były wydatki inwestycyjne na maszyny i urządzenia techniczne (1,4 mld zł). Ogółem aż 36,5% firm produkujących pojazdy samochodowe, części, akcesoria oraz przyczepy i naczepy prowadziło działalność innowacyjną w 2015 roku. Dla porównania – odsetek wszystkich firm przetwórstwa przemysłowego, który podejmował tego typu działalność wyniósł niecałe 18%.
