Związek Polskiego Leasingu podał, że dynamika sektora leasingowego w I połowie 2017 roku wyniosła 11,6% r/r. Oznacza to, że w ciągu pierwszych sześciu miesięcy roku firmy z branży udzieliły łącznego finansowania w wysokości 31, 8 mld zł. Odbiorcami ich usług są głównie mikro i małe firmy.
– 31,8 mld zł wyniosły łączne inwestycje polskich firm, zrealizowane w I połowie tego roku przy udziale leasingu i pożyczki inwestycyjnej. W całym ubiegłym roku było to 58, 1 mld zł. Dane opublikowane przez ZPL potwierdzają, że polski rynek inwestycji w dalszym ciągu potrzebuje zewnętrznego finansowania – powiedział Andrzej Krzemiński, Przewodniczący Komitetu Wykonawczego Związku Polskiego Leasingu.
Struktura rynku
W pierwszej połowie 2017 r., klienci firm leasingowych najczęściej finansowali pojazdy lekkie (44, 3 % udział w rynku), środki transportu ciężkiego tj. m.in. ciągniki siodłowe, naczepy/przyczepy, pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony, autobusy, samoloty, statki i środki transportu kolejowego (27, 3 %) oraz maszyny i inne urządzenia – w tym IT (26, 7%). Rzadziej finansowane były nieruchomości (1, 2% udział w rynku).
Trendy w grupach produktów
Dominującym aktywem finansowanym w leasingu są pojazdy lekkie (tj. osobowe i dostawcze do 3, 5 tony). W ciągu pierwszych sześciu miesięcy roku branża leasingowa sfinansowała za pośrednictwem leasingu i pożyczki inwestycyjnej pojazdy lekkie o łącznej wartości 14, 1 mld zł, przywzroście w tym obszarze (r/r) wynoszącym 17, 4%. W omawianej grupie przeważają pojazdy osobowe, z 84 % udziału w segmencie OSD. Na finansowanie pojazdów lekkich wpływa mocny impuls fiskalny dla wymiany aut, szczególnie w segmencie premium (możliwość odliczenia 50% VAT przy zakupie oraz 50 % VAT od paliwa i usług serwisowych). Czynnik ten będzie oddziaływał przynajmniej do końca 2019 r.
Dalszy wzrost obrotów w segmencie pojazdów lekkich będzie stymulowany przez wzrost konsumpcji, wspierany poprawą na rynku pracy, wzrostem dochodów gospodarstw domowych oraz rekordowo dobrymi nastrojami konsumentów. 2017 będzie kolejnym dobrym rokiem dla rynku motoryzacyjnego. ZPL szacuje, że łącznie w całym roku zostanie zarejestrowanych ok. 500 tys. pojazdów lekkich, z czego ok. 240 tys. na firmy leasingowe i wynajmu.
Istotną zmianą obserwowaną na rynku od początku roku jest wyraźne odbicie w zakresie finansowania maszyn i innych urządzeń liczonych razem z IT, co należy łączyć z dobrą koniunkturą w sektorze przemysłowym. Przyspieszenie wzrostu gospodarczego w 2017 roku oraz start funduszy unijnych z perspektywy finansowej na lata 2014-2020 spowodowały, że finansowanie maszyn stało się głównym motorem rozwoju całej branży leasingowej. Dodatnia, wynosząca 19,8 proc. dynamika (r/r) oraz 8,5 mld zł łącznej wartości finansowania to wyniki w tym segmencie rynku. W I połowie roku branża leasingowa odnotowała istotne wzrosty w zakresie finansowania maszyn rolniczych (+29,8% r/r), maszyn do produkcji tworzyw sztucznych i obróbki metali (+31,1 % r/r), maszyn poligraficznych (+26,2%) czy sprzętu budowalnego (+17,7% r/r).
W odniesieniu do maszyn, duże znaczenie miały inwestycje sfinansowane przy udziale pożyczki (30% udział w finansowaniu maszyn), a wśród maszyn finansowanych pożyczką przeważały maszyny rolnicze (63%ł).
Dalszy rozwój rynku maszyn i urządzeń będzie mocno wspierany nie tylko przez eksport, ale także przez wzrost zamówień krajowych, stymulowany przede wszystkim zaakceptowanymi już projektami unijnymi z perspektywy na lata 2014-2020 o wartości 174, 4 mld zł (stanowi to 36 proc. łącznej puli Polski w obszarze polityki spójności). Głównym beneficjentem funduszy UE w tym segmencie rynku są rolnicy. Warto jednak zauważyć, że finansowanie maszyn dla rolnictwa staje się coraz bardziej niezależne od środków unijnych. Pozytywny wpływ na wyniki rynku leasingu maszyn i urządzeń będzie miało także ożywienie w inwestycjach mieszkaniowych oraz odblokowanie programów budowy dróg.
W omawianym okresie, w strefie wzrostów pozostawało także finansowanie nieruchomości. Od stycznia do końca czerwca 2017 r. firmy leasingowe sfinansowały nieruchomości o łącznej wartości 381, 4 mln złotych, przy dynamice tego segmentu (r/r), wynoszącej 11, 1%.
W obszarze finansowania środków transportu ciężkiego, branża leasingowa odnotowała ujemną, wynoszącą -2,4 proc. dynamikę, przy wartości nowych kontraktów na poziomie 8, 7 mld zł. Analizując wybrane grupy produktów, dodatnie wartości dynamiki były udziałem finansowania pojazdów ciężarowych powyżej 3, 5 tony (+5, 3% r/r) oraz naczep i przyczep (+0, 1% r/r). Spadki były widoczne w pozostałych grupach aktywó
w, które są raportowane w ramach tej kategorii tj. ciągniki siodłowe (-2, 8% r/r), autobusy (-11, 9% r/r), samoloty, statki, środki kolejowe (-11, 1% r/r) i pozostałe pojazdy (-2, 2% r/r).
Zdaniem ZPL, dalszy rozwój finansowania transportu ciężkiego będzie pozostawał w cieniu protekcjonistycznej polityki krajów UE i pogarszającego się otoczenia polityczno-prawnego, chociaż analizy związku zakładają stopniowe przyśpieszenie w zakresie finansowania pojazdów ciężarowych w kolejnych miesiącach roku. Rozwój segmentu transportu ciężkiego będzie wspierany przez dobre wyniki produkcji przemysłowej w strefie Euro i w Niemczech oraz spodziewany koniec recesji w Rosji i na Ukrainie. Czynniki te stwarzają warunki do wzrostu eksportu towarów z Polski na poziomie 8, 7% w 2017 roku, a tym samym wzrostu zapotrzebowania na usługi w transporcie międzynarodowym.
Wzrost w tym segmencie rynku będzie również stymulowany przez dalszą wymianę starych środków transportu drogowego na nowe z normą Euro 6, szczególnie istotną w transporcie międzynarodowym ze względu na opłaty drogowe.
Klienci firm leasingowych
Największą grupą klientów polskich leasingodawców pozostają mikro i małe firmy. Związek Polskiego Leasingu szacuje, że branża leasingowa blisko połowę swoich usług (49%), kieruje do najmniejszych firm, czyli klientów o rocznych obrotach do 5 mln zł. 75% wszystkich klientów branży stanowią firmy małe i mikro. Pozostali odbiorcy usług leasingowych to firmy o obrotach powyżej 20 mln zł. Branża leasingowa w marginalnym stopniu finansuje sektor publiczny, podobnie jest z klientami indywidualnymi.
42 % małych przedsiębiorstw korzysta lub w przeszłości korzystało z leasingu. Takie wnioski płyną z badania zrealizowanego przez CBM INDICATOR na ogólnopolskiej próbie firm o obrotach nie przekraczających 5 mln zł. Jest to jednocześnie grupa, która ma najbardziej utrudniony dostęp do zewnętrznego finansowania. 87 % przedsiębiorców korzystających z leasingu jest z niego zadowolonych. Największym zainteresowaniem wśród badanych cieszą się samochody osobowe i dostawcze do 3, 5 tony (64% i 38 %) oraz maszyny i urządzenia produkcyjne (22%).
Warto podkreślić, że z roku na rok rośnie odsetek firm korzystających z leasingu, jak również odsetek zadowolonych z tej formy finansowania.
– W 2016 roku korzystanie z leasingu zadeklarowało 40% badanych przedsiębiorstw, a zadowolenie z tej formy finansowania 80%. Tym samym odsetek korzystających z leasingu wzrósł w ciągu roku o 2 p. p., a zadowolonych z leasingu – o 7 p.p. – mówi prof. Jan Garlicki, Dyrektor Generalny Centrum Badań Marketingowych INDICATOR.
Wskazując na mocne strony leasingu ponad połowa badanych (55%) stwierdziła, że główną jego zaletą jest fakt, że nie trzeba kupić przedmiotu, który jest finansowany. Na kolejnych miejscach znalazły się niższe koszty dla firmy (zakupu, ubezpieczenia) oraz korzystne rozwiązania podatkowe, na co szczególną uwagę zwracali przedsiębiorcy, którzy już korzystali z leasingu (w tej grupie odpowiedzi te wskazało odpowiednio 44% i 45% badanych). Najsłabszymi cechami leasingu, zdaniem badanych, są brak własności przedmiotu (43%) oraz możliwość jego odebrania (30%). Do najważniejszych czynników wpływających na wybór firmy leasingowej respondenci zaliczyli ofertę cenową (90% – zsumowane odpowiedzi „miało duży wpływ” i „miało bardzo duży wpływ”), otwartość na negocjacje (79%) i szybkość podejmowania decyzji (76%).
Finansowanie inwestycji – leasing vs. kredyt
Leasing jest głównym, obok kredytu, zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji polskich firm. Analizy ZPL wskazują, że łączna wartość aktywnego portfela branży na koniec czerwca 2017 r. (109, 1 mld) jest porównywalna do wartości salda kredytów inwestycyjnych, udzielonych firmom przez banki (120, 7 mld zł, według stanu na koniec czerwca 2017 r.). Z przywoływanego wcześniej badania INDICATORA wynika, że leasing w opinii małych przedsiębiorców jest bardziej elastyczną i tańszą formą finansowania inwestycji niż kredyt. Ponadto jest on uznawany za instrument bezpieczniejszy i bardziej przyjazny dla przedsiębiorców.
Koniunktura branży leasingowej
W III kwartale 2017 r. przedstawiciele firm leasingowych oczekują wzrostu zatrudnienia oraz przyspieszenia aktywności sprzedażowej. Jednocześnie spodziewają się ustabilizowania jakości portfela leasingowego. Takie wnioski płyną z badania koniunktury branży leasingowej, zrealizowanego przez ZPL wśród osób odpowiedzialnych za sprzedaż w firmach, działających w omawianej branży. W obecnym kwartale respondenci oczekują także wyższego poziomu finansowania dla wszystkich głównych grup środków trwałych, przy czym zdecydowanie najlepsze perspektywy widzą dla finansowania pojazdów lekkich. Nieco słabsze możliwości rozwoju rysują się dla maszyn i IT, a w dalszej kolejności dla finansowania nieruchomości. W porównaniu do poprzedniego badania najbardziej pogorszyły się perspektywy dla sektora transportu ciężkiego, jednak i tu respondenci widzą szansę na wzrost produkcji.
Prognoza na koniec roku
Dynamika rynku leasingu w kolejnych miesiącach 2017 r. będzie zgodna z prognozowanym wzrostem inwestycji prywatnych i scenariuszem rozwoju gospodarczego kraju. Przewidywany rozwój branży leasingowej na koniec 2017 r. na poziomie 15,1 % będzie bazował na finansowaniu pojazdów lekkich (ze względu na mocny popyt krajowy i korzystne przepisy fiskalne) oraz finansowaniu maszyn i urządzeń. Na koniec roku łączne finasowanie branży może przekroczyć 66 mld zł. Przyspieszenie wzrostu gospodarczego w 2017 roku oraz start funduszy unijnych z perspektywy finansowej na lata 2014-2020 spowodowały, że finansowanie maszyn stało się głównym motorem rozwoju całej branży leasingowej. W II połowie 2017r. branża oczekuje także poprawy wyników finansowania pojazdów ciężarowych, będących pod presją pogarszającego się otoczenia polityczno– prawnego.
Firmy raportujące do Związku Polskiego Leasing udzielają finansowania w formie leasingu oraz pożyczki inwestycyjnej, co stanowi odpowiednio 85,7 proc. i 14,3 proc. wszystkich inwestycji sfinansowanych przez branżę w I połowie 2017 roku. Przeważają inwestycje w aktywa ruchome (98, 8 proc. rynku), jednak przez branżę finansowane są także nieruchomości (1,2 proc. udział w rynku).