Transport w dzisiejszym świecie jest jednym z najważniejszych sektorów gospodarki w Europie i na świecie. Na kontynencie zapewnia miejsca pracy ponad 11 mln ludzi i w znacznym stopniu przyczynia się do wzrostu gospodarczego.
Obecnie, komunikacja i transport stanowią podstawę dobrze funkcjonujących międzynarodowych łańcuchów dostaw. Według badań, obecne tendencje wskazują także na wyraźne zwiększenie stopnia wykorzystania transportu morskiego i/lub żeglugi śródlądowej.
Wszystkie te “drogi” transportu prowadzą z/do różnorakich magazynów – niezależnie co jest aktualnie przewożone.
W każdym procesie produkcyjnym wykorzystywane są surowce, które w celu zapewnienia płynności produkcji powinny być zgromadzone w odpowiedniej ilości w miejscu, z którego mogą być szybko dostarczone na linię produkcyjną. Z kolei wyroby „schodzące” z linii produkcyjnej muszą być składowane na terenie wytwórni do czasu wysłania odpowiedniej ich ilości do odbiorców. Magazyn stanowi więc wrota wejściowe i wyjściowe firmy.
Załadunek i rozładunek to czynności, które mogą generować najwięcej zmian w zaplanowanym czasie transportu – wraz z przekazywanym do spedytora zleceniem transportowym, określane są ramy czasowe dla załadunku i rozładunku – jest to tzw. okno czasowe, znane także jako awizowanie transportów. Logistyk określa ramy czasowe dla konkretnego zlecenia lub dostawy, pozwala także na wybór optymalnych, pod względem dojazdu na załadunek i terminu dostawy, okien czasowych, podając dane kierowcy i samochodu. Magazyn z kolei, obserwując system, przygotowuje odpowiedni towar na załadunek danego samochodu lub miejsce pod rozładunek.
Rozwiązania te są coraz chętniej stosowane w logistyce, zwłaszcza w firmach międzynarodowych, gdzie transport odbywa się wielopłaszczyznowo i dużą flotą, pozwala to osiągnąć skrócenie czasu odprawy środków transportu redukując koszty nawet o 40%, optymalizację wykorzystania środków transportu oraz rezerwację „okien czasowych” na realizację konkretnych wysyłek lub dostaw. Zapewnia również łatwe planowanie pracy osób odpowiedzialnych za obsługę dostaw i wydań, opierając się na dostępnym online kalendarzu godzin załadunku i rozładunku.
Jest to poniekąd utopia i sytuacja idealna, w rzeczywistości bywa jednak różnie. Czas oczekiwania na załadunek i rozładunek niejednokrotnie się wydłuża – pomimo specjalistycznych systemów i oprogramowania, czynnik ludzki bywa zawodny. Pracownicy bywają niedostatecznie przeszkoleni, nie zawsze dbają o serwis i tak cenny czas. Powoduje to przestoje i wszelkie przesunięcia czasowe we wszystkich czynnościach. Bardzo często kierowca jest zmuszony do samodzielnego załadunku/rozładunku, mimo braku takich zapisów w umowach.
Nadmienić należy, że o tym, kto dokonuje przeładunku towarów, stanowi umowa przewozowa. Może to być zarówno odbierający, nadający jak i spedytor czy dysponent magazynu. Niezależnie od tego, kto jest odpowiedzialny za rozładunek i załadunek towarów – to, jak dobrze zostanie wykonane to zadanie, wpływa na koszt i czas zleconego transportu.
Osobną kwestią jest wyposażenie magazynów, jak i samych kierowców (ci, mogą, lecz nie muszą posiadać swoich wózków widłowych czy podnośników podczas danego transportu towaru do magazynu.)
Ważną sprawą jest na przykład to, by podłoga hali i podłoga samochodu występowały na tej samej wysokości, a jeśli nie są – wówczas należy zadbać o odpowiednią klapę przeładunkową lub pomost hydrauliczny z wysuwaną platformą. Wiele firm korzysta również z rozwiązań takich jak doki przeładunkowe z naprowadzaczem kół. W załadunku i rozładunku użyteczne są także wózki widłowe, a także osprzęt dodatkowy: kosze robocze, chwytaki do kartonów, paletyzery, przedłużki do wideł, itp. W usprawnieniu procesu, z pewnością pomoże winda hydrauliczna – na rynku dostępne są modele z aluminium (lżejsza) oraz ze stali (bardziej wytrzymała).
W momencie, gdy obsługa lub sami kierowcy nie mają przeszkolenia lub nie posiadają takich sprzętów, wszystkie procedury znacznie się wydłużają, lub są w ogóle niemożliwe do spełnienia.
Nieprzewidywalność w kontekście załadunku i rozładunku towarów to także bezpieczeństwo – zarówno powierzonego towaru, operatorów jak i wykorzystywanego sprzętu. Wszelkie warunki regulujące, tak jak wspomniano powyżej, powinny być jasno określone przez umowy przewozowe.
Jednocześnie należy przestrzegać wszelkich przepisów prawa, dotyczących warunków przewozu, załadunku, rozładunku i manipulowania ładunkiem oraz przedsięwziąć wszelkie środki ostrożności wobec towarów objętych przepisami szczególnymi.
